Aydın'a iz bırakanlar - Bingül Adalığ

Evet, Aydın’a İz Bırakanlar kervanına katılan Bir hanımefendi,

Eğitimci- Araştırmacı Yazar Bingül Adalığ. Hocamı yazmaya karar verdikten sonra defalarca telefonla görüştüğümüz halde onun işinin yoğunluğu nedeniyle birtürlü görüşme imkânımız olmadı, önceden bütün etkinliklerinde bir gazeteci yazar olarak bulundum ve her etkinliğini gazetede haber yaptım.

Sonuçta çabalarım boşa çıkmadı ve kendisine ulaştım. Kendisi ile görüşüp “Aydın’a İz Bırakanlar” adlı köşemde yer vermek istediğimi belirtim. Bunun üzerine kendisinin çok yoğun olduğunu sergi ve konferanslara katılacağını ama yaşam öyküsünü yazıp yollayacağını teşekkür ederek söyle.

Bingül Adalığ Hanımefendinin kendi kaleminden yaşam öyküsü;

Özgeçmiş

Nazilli'de 1946 yılında doğdu. İlk ve orta öğrenimini Nazilli'de tamamladı. 1965’de Denizli Kız İlk Öğretmen Okulunu, 1988’de Eskişehir Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesini bitirdi. 27 yıllık meslek hayatında Aydın Nazilli'nin Kestel-Yalınkuyu, Yazırlı, Dallıca köyleri, Nazilli Fatih, Sultanhisar Kurtuluş ve Zafer ilköğretim okullarında çalıştı.1992'de emekli oldu.

1990 yılından başlamak üzere 27. 28. 29. 30. Aydın Sultanhisar Uluslararası Nysa Kültür ve Sanat Festivallerinde dört ayrı sergi açtı. Bunlar; “1920'lerden günümüze fotoğraflarla Sultanhisar”, “ 1900'lerden günümüze eşya ve giysilerle Aydın” ve yöresinin tarihi, sosyal, kültürel yönünü yansıtan etnografik sergilerdi.

Bu sergi fotoğrafları ile Cumhuriyetin ilk yıllarını yansıtan dönemin giysi, fotoğraflar ve kartpostalları koleksiyonunu 1995 yılından beri birçok yıl Aydın Sultanhisar Uluslararası Nysa Kültür ve Sanat Festivallerinde, diğer zamanlarda da Aydın'da Galeri Ka' da, Isparta Akbank Sanat Galerisinde, İstanbul Aydınlılar Eğitim Vakfında, Nazilli'de 5 Eylül Kurtuluş Bayramlarında ve Atatürk'ün Nazilli'ye gelişi gibi özel günlerde birçok kez sergiledi. 2009 yılı Cumhuriyet ve Atatürk haftasında İzmir Ege Üniversitesi Prof. Dr. Yusuf Vardar Mötbe Kültür merkezinde, İzmir Hilton Otelinde, 15-18 Mayıs 2013 tarihinde de İzmir Ege Sanayi Odası'nda, 29-Ekim-2017 de İzmir Güzelbahçe Belediyesi Atatürk Kültür Merkezinde “Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki giysi, fotoğraf ve kartpostal” arşivini 34. kez sergiledi.

Yerel tarihin önemini vurgulamak, yok olup giden kültürel değerlerimizin geçmişten günümüze ve yarınlara taşımak amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir. Nazilli'ye bir müze kazandırmak için 1997 yılından itibaren dernek aracılığı ile bir grup arkadaşı ile çalışmalar yaparak on bülten çıkartmış ve Nazilli ile ilgili araştırmalarını, arşivinden fotoğraflarla destekleyerek bu bültenlerde ve bazı yerel gazetelerde yazmıştır. Bu çalışmalar sonunda Nazilli. Nazilli Belediyesi tarafından etnoğrafik olarak döşenmiş bir “Nazilli Şehir Müzesine” kavuşturulmuştur.

Kurtuluş savaşında Sultanhisar’da yaşanmış olayları o günün çocuklarından dinleyip 'Sultanhisarlı Çocukların İşgal Anıları' adıyla 1992 yayınlamıştır.1996 Yılında bu kitabın 2. baskısı yapılmıştır.3. baskı için anılar daha artırılarak yayına hazırlanmıştır.

2015-Nisan ayında” Sultanhisarlı Ali Zühtü Bey’in 2. Meşrutiyet ve 1. Dünya Savaşı Anıları” ‘kitabını yayınladı.

-Anıların içinde Nazilli’nin anlatıldığı “1920’lerden 1960’lara Anılarla Nazilli”,

-“Aydın ve İlçelerdeki Çocukların Milli Mücadele Dönemi Anıları” ile de Savaşın gerisinde ailelerin neler yaşadığının anlatıldığı iki kitap matbaada basım aşamasındadır.

Görgü şahitlerinin anlatıları ile “Atatürk’ü Gördüm”,Meslek hayatım ve sosyal çalışmalarımın anlatıldığı çalışmalarım yayına hazır “1920 Öncesinden 1960’lara fotoğaflarla Nazilli “ kitap albüm üzerinde çalışmaktayım.

Yörük Ali Efe Ödülü

12-4-2007 günü akşamı Aydın İli ve İlçeleri Eğitim ve Kültür Derneği ve Aydın Belediyesinin hazırladığı, Aydın il Şehir Tiyatrosu, Şükran Güngör Sahnesinde düzenlenen “3. Aydın Kültür Şöleni Yörük Ali Efe “ ödül törenine katıldık. Ben de yaptığım çalışmalarla ilgili olarak ödül alanlar arasındaydım. O gün onur verici bir gündü. Aydın ve çevresinde yerel tarih, sosyal, kültürel çalışmalar yapan seçilmiş 34 kişiye günün anısına uygun “Yörük Ali Efe “ ödülleri verildi.

Sol üstte, Sultanhisar Malgaç Çayı kenarında Yörük Ali Efe ve kızanları tarafından (15 i 16 ya bağlayan gece ) 1919 yılında Yunan Karakoluna gerçekleştirilen Malgaç Baskını’nı unutturmamak adına yaptırılan Anıtın önünde Efelerimiz, Yörük Ali Efe’nin kızları ve torunlarından Vali Kayhan Kavas Bey ile.

Sağda, İstanbul Aydın ili ve İlçeleri Eğitim ve Kültür Derneği Başkanı Ünal Uyguç Bey tarafından verilen ödülü alırken.(12-4-2007) Solda, Yerel tarih ile ilgili çalışmalar yaptıkları için ödül alan arkadaşlar bir arada.

Sağ üstte, Aydın Atatürkçü Düşünce Derneği’ni değişik zamanlarda ziyaretlerimde.

İzmir Ege Üniversitesindeki sergi açılışı ve Hilton Otelindeki etkinlik

Ege üniversitesi Rektörlüğü Kültür Daire Başkanlığının hazırladığı “Cumhuriyet ve Atatürk Haftası “ kutlama programı çerçevesinde 23-Ekim -2009 günü Ege Üniversitesi Prof. Yusuf Vardar MÖTBE Kültür Merkezi Sanat Galerisinde, Rektörlüğün Kültür Daire Başkanlığının daveti üzerine 30. sergimi açtım. “Cumhuriyet’in ilk Dönemlerindeki Kostüm, Fotoğraf ve Kartpostallardan oluşan bu sergi 13-Kasım 2009 gününe kadar devam etti.

Sergilenen bu objeler, 27-Ekim-2009 günü İzmir Güzelbahçe Rotary Kulübü, Rotaryen ve eşlerinin hazırladığı ve Hukukçu, yazar ve şair, Ankara baro başkanlığı, Anayasa Mahkemesi Başkanlığı, Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı da yapmış olan Sn.Yekta Güngör Özden Bey’in konuşmacı olarak konuk edildiği “Cumhuriyet Konferansı“ organizasyonunda bir günlüğüne Hilton Otelinde sergilendi.

Daha önceden yaptığımız palana göre 26-Ekim-2009 akşamüzeri, giysileri, fotoğraf ve kartpostalları üstü tenteli bir kamyonla Hilton Oteline taşıdık, yerleştirdik. Ertesi sabah gittiğimde kokteyl salonu ve yemek salonu her şey çok güzel hazırlanmıştı. Davetli konuklar öğlene doğru gelmeye başladılar. Gelenler, Cumhuriyet’in ilk yıllarında giyilen giysileri, gelinlikler, şapkaları ve bunları giyenlerin o giysilerle çekilmiş fotoğraflarını ve o yıllarda kullanılan kartpostalları görünce çok şaşırdılar. Hepsinin bir arada görüntüsü, hele giysilerin İzmir’de dikilmiş, giyilmiş olması daha bir ilginç oldu.

Konuklara, her giysi ve fotoğraf ile ilgili bilgiler verip bilgilendirmem, hikayelerini anlatmamdan çok memnun oldular. Amacım, zaten sergilenen objelerin zihinlerde iz bırakması, Cumhuriyet’le birlikte, aydınlık düşüncelerin dışa vurumu olan giyimlerimizle nerden nerelere geldiğimizi, günümüzde ise nerelere götürülmek istendiğini göstermekti.

Kokteyl salonundan yemek salonuna geçildi. Keman ve gitar eşliğinde iki genç vals yaptılar. Yekta Güngör Özden Bey, Cumhuriyet ve Atatürk’ün yaptığı devrimler ile ilgili konuşmasından sonra ben de kısa konuşmamda şunları söyledim.

Değerli Konuklar,

Bu gün burada Cumhuriyet’imizin ilanıyla birlikte her alanda, yurdumuzun en ücra köşelerine kadar ulaşan, değişim ve gelişim rüzgarlarının Aydın-Nazilli ve küçük Sultanhisar’da yansımalarını sizlerle paylaşmanın mutluluğunu yaşıyorum. Yakın tarihimize, Cumhuriyet’in ilk yıllarına yaptığımız bu yolculukta bize o günlerin Aydın yerelinde ve İzmir’de giyilen giysiler, yaşamdan kesitleri yansıtan fotoğraflar yol gösterdi. Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki değişime, gelişime koşar adım giden, benimseyen halkımızın bir bölümü, günümüzde nedense çok değişik düşünce ve özentilerle gerilere doğru adım atmakta, kadınlarımız anlaşılmaz bir şekilde giyimiyle, kuşamıyla kendilerini kısıtlamaktadır. Bunu üzülerek görmekteyiz. Yaşamdan kesitleri gösteren fotoğraflarda ve düşüncelerinin yansıması olan giysilerde ninelerimizin, dedelerimizin 1920’li, 1930’lu, 1940’lı yıllarda ne kadar çağdaş ve aydınlık yüzlü olduklarını gördük. Bu çalışmanın, İzmir’e taşınmasında katkıları olan Ege Üniversitesi Rektörü Sayın Candeğer Yılmaz Hanımefendi ve ekibine, Güzelbahçe Rotary Kulübü başkanı Sayın Burçin Önder Hanım ve ekibine ve emeği geçen herkese sevgi ve saygılarımla teşekkür ederim.

Konuşmamın bitiminde servisler yapıldı ve müzik eşliğinde yemekler yendi. Güzel bir günün sonunda sergi objelerini tekrar Ege Üniversitesi Prof. Yusuf Vardar MÖTBE Salonlarına taşıyıp yerleştirdik. Bu çalışmalar çok yorucu da olsa bir görevi yerine getirmenin mutluluğunu yaşıyor, yorgunluğumdan bir gün sonraya bir şey kalmadığını görerek yeni bir heyecan ve sevinçle tekrar sergime gelen konuklara sergi amacına yönelik bilgiler vermeye devam ediyordum.

Sol’da, İzmir Ege Üniversitesi Rektörü Candeğer Yılmaz Hanım ve üniversite Kültür işleri yöneticileri ile beraber.

İzmir Ticaret Odası salonlarında açmış olduğum sergi

İzmir Karabağlar Atatürk Düşünce Derneği’nin daveti üzerine 19-Mayıs- 2013 yılı Gençlik ve Spor Bayramı etkinlikleri kapsamında İzmir Ticaret Odası Salonlarında açmış olduğum Cumhuriyet Dönemi Kostüm, kartpostal ve fotoğraf Sergisi (18-28 –Mayıs 1013)

Üstteki kareler, İzmir Güzelbahçe Belediyesi daveti üzerine Atatürk Kültür Merkezi Salonundaki Açtığım sergi 19-Ekim-2017

Solda, İsmet İnönü’nün torunu 22,24,25 ve 26. dönem C.H.P. Ankara milletvekili Gülsün Bilgehan, Güzelbahçe Belediye Başkanı Mustafa İnce ve eşi Nilüfer İnce hanım ile birlikte

İstanbul’da Aydın İli ve İlçeler Eğitim, Araştırma ve Yardım Vakfı Yararına Verilen Yemekte;

Nazilli’ den bir dost Süleyman Kasırga Bey, işi gereği İstanbul’da yaşıyor. Vatansever birkişi. Sergi çalışmalarımı duymuş ve Aydın İli ve İlçeleri Eğitim ve Yardım Vakfı yönetiminde bu konuyla ilgili görüşülmüş. Vakfın daveti üzerine Cumhuriyet’in ilk yıllarında giyilmiş olan giysilerin bir bölümünü İstanbul’a taşıdık. 15-Aralık-2007 akşamı Yeditepe Üniversitesi Diş Hekimliği Sosyal Tesislerinde verilen müzikli yemekte sanatçımız Tolga Çandar sazıyla sözüyle katıldı. Sevgili yeğenim sanatçı Kerem Cem de bizler için şarkılarından söyledi. Bu yemekli toplantıda yeğenim, Aydın’dan, Nazilli ve çevresinden pek çok kişi ile görüştük ve hasret giderdik

Sağda, Yeğenim sanatçı Kerem Cem ve babaannesinin gelinliği ile

Solda, Isparta Akbank şube Müdürü Halil Güneren Isparta Vali Yardımcısı Hasan Ersan Bey ve konuklar.

İzmir Karşıyaka’da Türkiye Gençler Birliğinin hazırladığı yürüyüşte Cumhuriyet Kadınları Görev Başında ve Ulusal kanalda.

Geçmişten Geleceğe 2.Nazilli Sempozyumu

Cumhuriyet’imizin 100. Yıl Armağanı olması düşünülerek, Aydın Nazilli’de, Nazilli Kaymakamlığı, Adnan Menderes Üniversitesi ve Nazilli Belediyesinin hazırlamış olduğu “Geçmişten Geleceğe 2. Nazilli Sempozyumuna” Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Adnan Menderes Üniversitesinde Prof. Dr. Tuncay Ercan Sepetçioğlu Beyin daveti üzerine 9-11- Ekim-2023 leri arasında (3 gün) 50 prof.ve akademisyenin katıldığı sempozyumda, yıllardan beri üzerinde çalıştığım araştırmalarımdan birsi olan “Atatürk’ü Gördüm” başlıklı sunumumu yaptım.

Mustafa Kemal Atatürk’ün, 1937 yılı 9 Ekim günü Sümerbank Basma Fabrikasını açmak için Nazilli’ye gelişinde Atatürk’ü gören o günün çocuklarından bazıları ile yaptığım söyleşilerden derlediklerimden oluşuyordu. Günümüzde 80-85 yaşında olan, o günün çocuklarının bana anlattıkları anılarda heyecanlarını, sevinçlerini ve düşünceleri gibi duygularını yansıtmaya çalıştım.

Solda, 26-5-2016 Aydın il kütüphanesinde imza gününde, Araştırmacı Gazeteci Yazar Abdulkadir Turhan’a kitap imzalarken.

Sağda Bingül Adalığ Hanımefendinin yayınlanmış eserlerinden iki kitabın görseli.

Eğitimci- Araştırmacı Yazar Bingül ADALIĞ Öğretmenimiz, yazdığı kitap ve makaleler, açmış olduğu sergiler ile Aydın’ın Kültür – Sanatına kattığı değerlerden dolayı Aydın’a İz Bırakanlar kervanına katılmıştır. Kendisine teşekkürü bir borç bilerek şükranlarımı sunar, sağlıklı mutlu günler dilerim.

Aydınlı Aydınlık günlere olan inancımla, Haftaya başka bir Aydın’a İz Bırakanlar kervanına katılan şahsın yaşam öyküsünde buluşmak üzere, saygılarımı sunarım.